انواع چوب و بررسی کاربرد های آن : نگاهی مختصر به اطرافتان کافی است تا چهرهای از کاربرد این متریال پراستفاده را مشاهده کنید؛ از پارکت خانه گرفته است تا لوازم آشپزخانه. اما از چه چوبی در طراحی داخلی استفاده میشود؟ انواع چوب چیست؟ اگر به دنبال جواب این سوالها هستید، در ادامه با ما همراه باشید و با انواع چوب و کاربردهای آنها آشنا شوید.
قبل از پرداختن به انواع چوب و بررسی آن، جالب است بدانید که چوبها به دو دسته چوب نرم و سخت تقسیم میشوند؛ اما این نرمی و سختی، به معنی چگالی و تراکم چوب نیست. برخلاف تصور عمومی، معیار تعیینکننده نرمی و سختی چوب، برگ درختان آنهاست. به طور کلی به چوبهایی که از درختانی با برگ پهن تولید میشوند، چوب سخت و به چوبهایی که حاصل درختان سوزنی برگ هستند، چوب نرم گفته میشود.
درختان چوب سخت دارای ویژگیهای خاصی هستند که به شرح زیر است:
درختانی که در دسته چوب نرم قرار میگیرند نیز دارای ویژگیهای متفاوتی هستند که شامل موارد زیر میشود:
در بخش قبل نگاهی به دو دستهبندی چوب داشتیم و با کلیت چوبهای نرم و سخت آشنا شدیم. حال وقت آن رسیده است که نگاهی بر انواع چوب داشته باشیم؛ همانطور که به نظر میرسد، هر نوع چوب بر اساس ویژگیهای خاص خود، در زمینهای کاربرد پیدا میکند. اگر قصد دارید که با کاربردهای آن هم آشنا شوید، ادامه مطلب را از دست ندهید.
در میان انواع چوبهای پرکاربرد، چوب راش به رنگش که کرم مایل به قرمز است، شناخته میشود. این چوب با وجود برخورداری از پوسته نازک و حساس، در دسته چوبهای سخت قرار میگیرد.
از ویژگیهای بارز این نوع چوب، میتوان به مقاومت و استحکام بالای آن اشاره کرد. این چوب استحکام مناسبی دارد و در تولید وسایلی مانند مبلمان، کابینت، بدنه ابزارآلات و سازهایی مانند پیانو و درام کاربرد دارد .
این نوع چوب به دلیل مقاومت پایین در برابر رطوبت هوا، برای فضاهای باز مناسب نیست و بیشتر در دکوراسیون داخلی خانه استفاده میشود. محبوبیت چوب راش را میتوان بر پایه استقامت بالای در برابر ضربه و استحکام کافی آن گذاشت؛ اما از طرف دیگر کار سخت این چوب با دست را میتوان از معایب آن دانست. با وجود رویش این درخت در نقاط جنگلی استانهای مازندران و گیلان، گونه وارداتی آن استفاده میشود که کیفیت راش ایرانی را ندارد.
چوب رابر سخت که به رنگ روشن و تراکم متوسطش شهرت دارد، از درخت لاستیک بدست میآید. این نوع چوب به دلیل مقاوم نبودن در برابر حمله حشرات، در قدیم کاربرد نداشته است؛ اما امروزه با روی کار آمدن مواد محافظتکننده شیمیایی به دوران اوج خود بازگشته است.
اگر در خصوص کاربرد چوب رابر برایتان سوال پیش آمده است، باید بگوییم که وسایل آشپزخانه، لوازم تزئینی و مبلمان، تنها گوشهای از کاربردهای آن است. چهرههای دیگر این نوع چوب را میتوان در طراحی داخلی سازهها، میز، درب و راه پلهها مشاهده کرد.این نوع چوب علاوه بر ظاهر زیبا، در انعطافپذیری بالایی برخوردار بوده و به راحتی برش میخورد. این موضوع باعث شده که این نوع چوب برای کار دست مناسب باشد.
چوب گردو به عنوان یکی از پرکاربردترین انواع چوب در صنایع دستی شناخته میشود. چوب گردو با وجود بافتی با تراکم بالا، به راحتی کندهکاری میشود و کار با دست آن بسیار راحت است.این چوب در کنار خوشتراش بودن، از تنوع رنگی بالایی برخوردار است و این موضوع آن را به بهترین گزینه برای صنایع دستی تبدیل کرده است.
چوب گردو در کنار صنایع دستی، در وسایل تزئینی و سازهای موسیقی هم مورد استفاده قرار میگیرد. اما عامل دیگری که این چوب را حائز اهمیت میکند، تغییر رنگ در گذر زمان است. در میان انواع چوب، گردو پس از مدتی تحت تاثیر نور آفتاب تغییر رنگ میدهد و روشنتر میشود. کمبود چوب گردو در چند سال گذشته باعث شده که این چوب با قیمت بالایی به فروش برسد و در رده چوبهای گرانقیمت جای بگیرد.
در میان انواع چوبها، چنار در دسته چوبهای نیمهسخت قرار گرفته و مانند درخت گردو از رنگهای متنوعی برخوردار است.این درخت در کنار کاربردهایی در عرصه شهرسازی، در زمینههای دیگری مانند صنعت مبلمان، منبتکاری و معرقکاری استفاده میشود.رنگ بیرونی درخت چنار زرد مایل به سفید و بخشهای داخلی آن به رنگ صورتی مایل به خاکستری است. درخت چنار به عنوان یکی از درختان کهن ایران شناخته میشود و در بسیاری از مناطق ایران به وفور مشاهده میشود.
این درخت سوزنی برگ بافتی سبک و نرم دارد. این بافت نرم، آن را به چوبی با استحکام و انعطافپذیری بالا تبدیل کرده است که در زمینههای فراوانی مانند ساخت میز، صندلی، مبلمان و ساز گیتار کاربرد دارد. سرو از روغن مخصوص چوب خود برخوردار است که به جلوگیری از ورود رطوبت و حشرات کمک میکند. از دیگر مزیتهای این چوب میتوان به نقش آن در زمینه عایق گرما و سرما اشاره کرد.
چوب نراد روس که یکی از گونههای اصلی کاج محسوب میشود، از انواع چوب نرم به شمار میرود. این چوب با وجود اینکه چگالی نسبتا پایینی دارد، در برابر ضربه مقاوم است و به راحتی نمی شکند.
پلای وود یا تخت چندلا، محصولی چوبی است که از لایههای نازک چوب که به همدیگر متصل شدهاند، تشکیل شده است.این محصول از گروه تختههای تولید شده شامل ام دی اف، تخته رشتهای جهتدار و نئوپان تشکیل شده است. این چوب با وجود استحکام مناسب، دارای انعطافپذیری بالایی هم است؛ این موضوع نه تنها خطر شکستن آن را کاهش میدهد، بلکه زمینه کاربرد در عرصههایی مانند پوشش دیوار، کفپوش، ساخت مبل و ساخت کابینت را برای آن فراهم ساخته است.
اگر در میان انواع چوب، به دنبال چوبی مناسب برای صنایع دستی هستید، افرا گزینه مناسبی به شمار میرود. چوب افرا با رنگ سفید مایل به صدفی، قابلیت ظریفکاری دارد .
از دیگر انواع چوب پرکاربرد، میتوان به چوب مقاوم و مستحکم بلوط اشاره کرد. این درخت که از 60 گونه متفاوت تشکیل شده، دارای رنگبندیای متنوع و گوناگون است؛ در میان رنگهای متفاوت چوب بلوط، رنگهای سفید و قرمز آن از محبوبیت بیشتری برخوردار است. این چوب در کنار رنگبندی جذاب، در استحکام بینظیر است. در گذشته این چوب به دلیل سرسختی و مقاومت در برابر نفوذ حشرات، در تولید سازههای مختلف کاربرد داشته است .
همچنین مقاومت چوب بلوط در برابر نفوذ آب باعث شده است که در صنعت کشتیسازی استفاده گستردهای داشته باشد؛ اما تنها استحکام و مقاومت این چوب نیست که آن را حائز اهمیت کرده است؛ بلکه ظاهر زیبای آن هم طرفداران خود را دارد. چوب بلوط به دلیل زیبایی ظاهری مناسب، در تولید کفپوش، کابینت و مبلمان هم کاربرد دارد.
قبل از هر چیزی باید بدانید که این چوب از خانواده درختان پهنبرگ است و شباهت فراوانی به چوب راش دارد. این درخت در رنگهای متفاوتی به چشم میخورد، اما گونههای موجود آن در ایران، به رنگ صورتی مایل به قرمز هستند. جالب است بدانید بیش از 13 درصد جنگلهای شمال ایران را درختان توسکا در دو نوع ییلاقی و قشلاقی تشکیل میدهد.
چوب توسکا در میان انواع چوبها، از نرمی و انعطافپذیری فراوانی برخوردار و این ویژگی سبب می شود است که برش آن توسط ماشین آلات صنعتی به کاری آسان تبدیل شود.این چوب در کنار روکشهای چوبی، معرقکاری و …، دارای خواص درمانی هم است و پوسته تنه آن میتواند در درمان بیماریهای گوناگونی تاثیرگذار باشد. این ماده به دلیل جذب شدید رطوبت هوا و فاسد شدن، برای استفاده باید خشک شود. ممکن است توسکا نسبت به چوب راش از دوام پایینتری برخوردار باشد، اما از قیمت پایینتری هم برخوردار است؛ بطور کلی چوب توسکا را میتوان در رده چوبهای ارزان قیمت قرار داد. این چون در زیر آب هم از مقاومت مناسبی برخوردار بوده و کاربرد داخل آب هم دارد.
در میان چوب های شناخته شده که در مقاله نیز به نها اشاره کردیم . چوب راش و بلوط از چوب های رایج در کشور ما هستند که در صنایع گوناگونی نیز به کار برده می شود .
چوب ساج یکی از انواع چوب مقاوم است . این نوع چوب در برابر عوامل محیطی ( نور خورشید , باران , رطوبت و…. ) بسیار مقاوم است. از چوب ساج در صنایع متنوعی استفاده می شود .
با ارزش ترین و خاص ترین نوع چوب در فهرست ما نیست . گران ترین چوب دنیا گونه ای چوب به نام بوکوت است.